Radioamator, Rok IV, maj 1954, nr 5

TREŚĆ NUMERU (2 strona okładki)

KONKURS (2 strona okładki)

Zgodnie z komunikatem zamieszczonym w poprzednim numerze RADIOAMATORA podajemy do wiadomości zainteresowanych Czytelników szczegóły dotyczące zakończenia naszego konkursu. I tak:

  • Uczestnicy konkursu powinni stawić się z opracowanymi przez siebie modelami odbiorników w LOKALU CENTRALNEGO KLUBU LPŻ w WARSZAWIE, ul. MOKOTOWSKA 17, w DNIU 13 CZERWCA br. (to jest w niedzielę) o godz. 10 rano.
  • Pożądane jest, aby przedstawione do oceny modele były wyposażone we własne źródła zasilania. Do każdego modelu należy dołączyć jego schemat ideowy oraz spis części składowych (typy lamp, ilość i wartości kondensatorów, oporów itp.).
  • ...
  • Opis nagrodzonych prac będzie zamieszczony na łamach RADIOAMATORA.

Święto Pracy (1)

1 maja 1890 roku. Pierwsze Święto międzynarodowej solidarności mas pracujących, obchodzone przez polski proletariat w ponurych latach niewoli i wyzysku. Pierwsze Święto, a zarazem symbol nieustępliwej walki klasy robotniczej o narodowe i społeczne wyzwolenie. Czerwień sztandarów, nahajki i bagnety carskich kordonów, potem pałki i kule pachołków sanacji, czerwień krwi przelewanej w pochodach pierwszomajowych. Bohaterska, niezłomna postawa tych, którzy jako awangarda przyszłych ruchów rewolucyjnych ofiarną podjęli walkę z niewolą i wyzyskiem, o prawo do pracy i innego życia, o sprawiedliwość społeczną.
1 maja 1954 roku. Sześćdziesiąte piąte z kolei pierwszomajowe Święto Pracy o zasięgu światowym, po raz już dziesiąty godnie obchodzone w Polsce Ludowej przez cały naród, któremu przewodzi bohaterska klasa robotnicza.

Dzień Radia (2)

Dzień 7 maja zapisał się w historii techniki jako pamiętna data narodzin radia. Kolebką tego epokowego wynalazku stała się Ojczyzna Wielkiej Rewolucji Październikowej, gdzie też data 7 maja została ogłoszona jako "Dzień Radia".
W bieżącym roku przypadła właśnie pięćdziesiąta dziewiąta z kolei rocznica praktycznej realizacji radia, wydarzenia, jakie dokonało niemałej rewolucji w technice i postępie.
Corocznie w dniu 7 maja cała ogromna już dziś rodzina radiowa Związku Radzieckiego i krajów demokracji ludowej powraca myślą do skromnej sylwetki wielkiego uczonego rosyjskiego, twórcy pierwszego w świecie odbiornika radiowego i pioniera radiotechniki, A. S. Popowa.

Rząd Ludowy zapewnia rozwój fachowych bibliotek zakładowych (3)

Zwracamy uwagę na doniosłą Uchwałę Rządu dotyczącą zakładowych bibliotek fachowych. W Monitorze Polskim nr A-94 z dnia 16 października 1953 r. ogłoszona została pod poz. 1306 Uchwała Prezydium Rządu nr 897 z dnia 24 września 1953 r. w sprawie rozwoju sieci fachowych bibliotek zakładowych...

Zawodowe szkolnictwo radiotechniczne (4)

  • Informacje ogólne.
    W listach kierowanych do RADIOAMATORA wielu Czytelników naszego miesięcznika zapytuje, jakie są możliwości szkolenia się w zakresie radiotechniki, jakie szkoły sposobią młodzież do zawodu technika radiowego, czy istnieją jakieś kursy radiotechniczne dla początkujących - choćby korespondencyjne...


Fragment z ćwiczeń w pracowni radiotechnicznej warszawskiego Technikum Radiokomunikacyjnego.

  • Z wizytą w Technikum Radiokomunikacyjnym.
    W gmachu Poczty Głównej w Warszawie mieści się Technikum Radiokomunikacyjne, w którym szkolą się przyszłe kadry techników radiowych. Ponieważ szkoła ta interesuje naszych młodych czytelników, wybraliśmy się do niej z wizytą.
    Rozpoczynają się zajęcia. Przy jednym stole dokonywany jest właśnie pomiar częstotliwości metodą dudnień przy użyciu dwóch generatorów. Na innym stole  ustawiony został układ superheterodynowy. Uczniowie oglądają na oscyloskopie wykres krzywych rezonansowych.
    Obok badane są charakterystyki lamp elektronowych.
    W ciszy i skupieniu pracują przyszli technicy radiowi. Za parę lat zajmą oni odpowiedzialne stanowiska w radiowęzłach, w radiostacjach, w fabrykach sprzętu radiotechnicznego.
    Otwarta jest też przed nimi droga na Politechnikę, gdzie na wydziale łączności mogą pogłębić i rozszerzyć swoje wiadomości. Nasza młodzież w Polsce Ludowej ma bowiem tak szerokie perspektywy nauki i pracy zawodowej jak nigdy przedtem.


Zdawałoby się, że zdejmowanie charakterystyk lamp jest bardzo skomplikowane. Jak widać jednak, dziewczęta potrafią to robić doskonale.

Radiowęzły wojskowe pomocą w szkoleniu żołnierzy (6)

Dzięki troskliwej opiece Partii, Rządu i Dowództwa oraz dbałości o wszechstronny rozwój żołnierzy, oddziały wojskowe zostały wyposażone we własne urządzenia radiowęzłowe.
Audycje radiowe zajmują dziś poważne miejsce w życiu wojska, w całym systemie politycznego, wojskowego i kulturalnego wychowania żołnierzy. Radiowęzły wojskowe odgrywają wielką rolę w pracy propagandowo - agitacyjnej, w podnoszeniu poziomu świadomości żołnierzy i w mobilizowaniu ich do nowych osiągnięć w zakresie wyszkolenia bojowego i politycznego.

Nasi czytelnicy piszą (7)

Z ŻYCIA KRÓTKOFALOWCA - Wzmacniacz małej częstotliwości w odbiorniku krótkofalowca (8)

Każdy radioamator - nadawca dąży do posiadania jak najbardziej selektywnego odbiornika. Przemawia za tym wiele powodów. Ilość stacji amatorskich na świecie wynosi obecnie ponad sto tysięcy, tak że często pracuje równocześnie kilkaset stacji w paśmie szerokości 100 kc/s. "Tłok" jest więc nieopisany, a powiększa go jeszcze obecność w pasmach amatorskich niepożądanych sygnałów. Przy tym w obecnym okresie minimum plam słonecznych, sygnały dalekich stacji są zazwyczaj bardzo słabe i zagłuszane przez dużą ilość stacji europejskich. Jeśli więc chcemy uzyskać dobre wyniki, musimy mieć niezwykle selektywny odbiornik tym bardziej, że ze zwiększeniem selektywności obniża się poziom szumów i trzasków. Odbiorniki fabryczne najwyższej klasy najczęściej muszą pozostać tylko w sferze marzeń amatora, który próbuje uzyskać jak najlepszy efekt własnymi, przeważnie bardzo skromnymi środkami.

Warto więc wiedzieć, że stosując selektywny wzmacniacz małej częstotliwości możemy nawet w zwykłym 0-V-1 lub 2-V-1 uzyskać przy odbiorze telegrafii selektywność nie gorszą niż w kosztownym wielolampowym odbiorniku fabrycznym...

...Zaczniemy właśnie od prostych układów z rys. 1a i 1b. 


Rys. 1a.


Rys. 1b.

 ... Ostatni rodzaj filtru m.cz., który tu omówimy (choć istnieje ich więcej) widzimy na rysunku 6. Jest to tzw. "selectoject". Jest on zbudowany z dwóch przesuwników fazowych oporowo - pojemnościowych...

 
Rys. 6.

... Wreszcie na rysunku 7 widzimy pewną modyfikację "selectojectu". ważną jednak tylko dla "telegrafistów"...

 
Rys. 7.

AMATORSKIE CENTRUM TELEWIZYJNE W GORKIM (10)

Radioamatorzy radzieccy w ubiegłym roku uruchomili drugie po Charkowie centrum telewizyjne w Gorkim.

Nadajnik na 144 Mc/s ze stabilizacją kwarcową (11)

Stosowane początkowo przez polskich nadawców ultrakrótkofalowe jednostopniowe nadajniki samowzbudne - przeważnie z obwodem o stałych rozłożonych - miały wiele wad. Główną z nich była mała stabilność i szkodliwa uboczna modulacja częstotliwości, powstająca przy modulacji siatkowej lub anodowej takiego oscylatora. O wiele lepsze wyniki zapewnia nadajnik dwu- lub trzystopniowy, w którym modulujemy nie oscylator, lecz wzmacniacz mocy.

 
Schemat nadajnika.

 
Widok od spodu chassis. Poziomo umocowana cewka obwodu na 48 Mc/s.


Płyta czołowa nadajnika.


Widok nadajnika z góry. Od lewej do prawej: obwód stopnia końcowego, lampa LD15, lampy potrajacza, kwarc w gniazdku, lampy oscylatora i pierwszego podwajacza.

 Anteny ultrakrótkofalowe (13)

Z historii krótkofalarstwa - Uratowani dzięki nasłuchowi krótkofalowca - amatora (15)

22 maja 1928 roku o godzinie 16:30 podjął lot w kierunku bieguna północnego włoski sterowiec "Italia", unosząc na swym pokładzie polarną wyprawę naukową, kierowaną przez generała Nobile.

Na pasmach amatorskich (16)

Tylko 4 lata dzielą nas od największej aktywności plam słonecznych, jaka wystąpi w roku 1958.

Przyrząd do wykrywania uszkodzeń liniowych (16)

Do wykrywania uszkodzeń (zwarć, przerw, złego kontaktowania) na liniach telefonicznych stosuje się różnego rodzaju urządzenia pomiarowe.

 

UCZMY SIĘ RADIOTECHNIKI -  Układy z ujemnym sprzężeniem zwrotnym (17)

W poprzednim artykule była mowa o zaletach stosowania ujemnego sprzężenia zwrotnego  w układach wzmacniakowych.

 
Rys. 1.

 
Rys. 2.

 
Rys. 3.

 
Rys. 4.

 
Rys. 5.

Przegląd schematów - Odbiornik radiowy "Dorożnyj" (20)

W roku bieżącym w ZSRR przystąpiono do masowej produkcji odbiornika przenośnego (walizkowego) "Dorożnyj".


Schemat ideowy odbiornika "Dorożnyj"

Odbiornik detektorowy "Komsomolec" (22)

Wśród odbiorników detektorowych największym uznaniem w Związku Radzieckim cieszy się odbiornik detektorowy "Komsomolec".


Rys. 1.

 
Rys. 2.

 
Rys. 3.

Amatorski odbiornik telewizyjny (VIII część) (24)

Przystępując do opisu wizyjnej części odbiornika telewizyjnego zastanowimy się krótko nad zasadniczymi członami, z jakich się on musi składać.


Rys. 2. Przykład zmian napięcia sygnału wizyjnego w obrębie analizy jednej linii (na fotografii zaznaczono analizowaną linię grubą kreską).

BHP w praktyce radioamatorskiej (28)

  • Instalowanie zewnętrznych anten odbiorczych oraz uziemień.
  • Stosowanie anteny świetlnej.
  • Ładowanie akumulatorów.

A.G. Stoletow - odkrywca zjawiska fotoelektrycznego (29)

W tym roku minęło 65 lat od odkrycia przez Aleksandra Grigoriewicza Stoletowa zjawiska fotoelektrycznego, które ma wielkie znaczenie w rozwoju telewizji.


Schemat eksperymentalnego urządzenia A. G. Stoletowa.

PORADY (30)

Aparat, którego schemat ideowy podany został na rysunku 208 w miesięczniku RADIOAMATOR nr 1 z 1952 r. przy prawidłowym montażu oraz dobrze wykonywanych zespołach cewkowych - może zapewnić bardzo dobry odbiór.

Nowe wydawnictwa (31)

Urządzenia radiokomunikacyjne z projektowaniem - urządzenia antenowe. W. Lisicki. Wydawnictwa Komunikacyjne, Warszawa 1954. Stron 355, nakład 3000 egz., cena zł 13,50.

MIĘDZYNARODOWE ZAWODY KRÓTKOFALARSKIE KRAJÓW DEMOKRACJI LUDOWEJ (31)

Z inicjatywy DOSAAF (Bratnia Organizacja LPŻ w ZSRR) odbyły się w dniu 9 maja br. zawody krótkofalarskie radioamatorów.

Czy wiecie że ... (3 strona okładki)

Międzynarodowy Wyścig Pokoju jest niewątpliwie największą w świecie amatorską imprezą kolarską. Nie ma chyba sobie równej także łączność radiowa Wyścigu, organizowana i obsługiwana przez polskich amatorów - krótkofalowców...

Ankieta (4 strona okładki)

Miesięcznik RADIOAMATOR - poświęcony popularyzacji wiedzy radiowej i krzewieniu twórczości radioamatorskiej wśród szerokich mas społeczeństwa - zjednał sobie wielotysięczną już rzeszę stałych Czytelników, a także licznych przyjaciół i korespondentów (zarówno należących do organizacji LPŻ, jak i niezrzeszonych w jej szeregach)...