Tranzystor... ależ to bardzo proste, Aisberg E.
Wydawnictwa Naukowo - Techniczne, wydanie 2, nakład 15125 egz., Warszawa, 1967 [2]
"W książce omówiono w bardzo przystępny sposób technologię tranzystora i jego działanie oraz podano szereg układów tranzystorowych, a szczególnie tych, które najczęściej spotykamy w praktyce radioamatorskiej.
Książka napisana w formie pogadanek przeznaczona jest dla radioamatorów oraz dla tych wszystkich, którzy znając w ogólnym zarysie podstawy radiotechniki pragną zapoznać się z zasadniczymi problemami występującymi w dziedzinie techniki tranzystorowej."
- Przedmowa (5)
"Jakaż to cisza i spokój panowały w dziedzinie radiotechniki, rozwijającej się powoli i systematycznie aż do tych dni 1948 r., kiedy to wszyscy zostali wstrząśnięci ukazaniem się tranzystora! Wybuchła rewolucja... W kilku następnych latach urządzenia półprzewodnikowe wkroczyły w główne dziedziny elektroniki. Narodziła się całkiem nowa gałąź techniki obok techniki lampowej, od tej chwili już klasycznej. Ludzie pracujący w tej dziedzinie nie bez trudności musieli przestawić swoje kwalifikacje, aby sprostać wymaganiom i możliwościom stworzonym przez diody krystaliczne.
Co może nam dopomóc w tym przekwalifikowaniu?
Istnieje wiele doskonałych dzieł na wysokim poziomie poświęconych tranzystorom; jednakże ich studiowanie wymaga obszernej znajomości matematyki i fizyki, które są raczej trudne do opanowania. Rzadko natomiast spotykamy dobre podręczniki napisane na średnim poziomie, przeznaczone dla praktyków interesujących się radiotechniką, zdecydowanych zagłębić się w dziedzinę tranzystorów, pozwalające zrozumieć zachodzące tam zjawiska fizyczne, oraz bez trudu analizować nowoczesne układy, w których zastosowane te 'bestie na trzech łapach'.
Potrzeba tego rodzaju książki występuje więc z całą ostrością. Stykając się na co dzień z liczną rzeszą radiotechników i radioamatorów, mogliśmy stwierdzić, że w większości przypadków brak im dostatecznej znajomości podstaw teorii tranzystorów. Oto dlaczego zdecydowaliśmy się na napisanie książki przeznaczonej dla tych wszystkich, którzy znając podstawy radiotechniki (chociażby w zakresie książki 'Radio?... ależ to bardzo proste'), chcą bez specjalnego wysiłku opanować nową dziedzinę techniki tranzystorowej...." - Wstęp (7)
- Pogawędka pierwsza - Życie atomów (9)
Półprzewodniki. Działanie i zalety tranzystora. Wpływ temperatury na tranzystor. Ograniczniki częstotliwości i mocy. Cząsteczki. Atomy. Protony, neutrony i elektrony. Rozłożenie elektronów na powłokach. Jonizacja. Liczba walencyjna. Sieć krystaliczna. - Pogawędka druga - Złącza (19)
Przewodność samoistna. Oporniki i ogniwa fotoelektryczne. Domieszki. Donory. Dziury. Akceptory. Półprzewodniki typu p i n. Złącze. Bariera potencjału. Napięcie w kierunku przewodzenia i w kierunku zaporowym. Napięcie Zenera. Dioda. Prostowanie przez półprzewodniki. - Pogawędka trzecia - Dzień dobry tranzystorze (27)
Tranzystory typu p-n-p i n-p-n. prąd nasycenia. Prąd bazy. Działanie tranzystora. Wzmocnienie prądowe. Analogia lampa-tranzystor. Oporności wejściowa i wyjściowa. Wzmocnienie napięciowe. Zasilanie tranzystora. - Pogawędka czwarta - Fizyka tranzystorów (33)
Przemieszczanie się ładunków. Nośniki większościowe. Działanie tranzystora typu p-n-p. Związki międzymetaliczne. Oznakowanie doprowadzeń. Symbole tranzystorów. Podsumowanie wiadomości podstawowych. - Pogawędka piąta - Trochę technologii (39)
Oczyszczanie strefowe. Ogrzewanie elektroniczne. Wyciąganie monokryształu. Jego cięcie. Otrzymywanie złącz wyciąganych. Tranzystor stopowy. Problem tranzystorów mocy. Technika dyfuzji. Czasy przelotu. Rola pojemności emiter-kolektor. Tranzystor-tetroda. Tranzystor z barierą powierzchniową. Metoda podwójnej dyfuzji. Tranzystor dryftowy. Tranzystor typu p-n-i-p. Tranzystor mesa. Fieldistor. - Pogawędka szósta - Królestwo krzywych (48)
Układ do zdejmowania charakterystyki statycznej tranzystora. Krzywe Ib=f(Ub) i Ik=f(Ub). Nachylenie. Wzmocnienie prądowe. Oporność wejściowa. Zależność pomiędzy nachyleniem, opornością wewnętrzną i wzmocnieniem prądowym. Nasycenie. Rodzina charakterystyk. Analogia z pentodą. Moc graniczna. Oporność wyjściowa. Określanie parametrów na podstawie charakterystyki. - Pogawędka siódma - Proste i krzywe (57)
Charakterystyki statyczna i dynamiczna. Prosta obciążenia. Punkt pracy. Wzmacnianie prądowe, napięciowe i mocy. Wartości maksymalne składowej zmiennej. Zakres nasycenia. Wybór impedancji obciążenia. Charakterystyka dynamiczna. Polaryzacja bazy. - Pogawędka ósma - Klin klinem (65)
Dobroczynne działanie ujemnego sprzężenia zwrotnego. Ujemne sprzężenie zwrotne prądowe i napięciowe. Układy lampowe i tranzystorowe. Działanie sprzężenia zwrotnego na oporności wejściową i wyjściowa. Przesunięcie fazy przez tranzystor. Sprzężenie zwrotne wewnętrzne. Wpływ temperatury na pracę tranzystora. Kompensacja temperatury przez sprzężenie zwrotne. Zastosowanie termistorów. - Pogawędka dziewiąta - WE-WB-WK (74)
Układy lampowe z uziemioną katodą, siatką lub anodą. Układ połączeń tranzystorów ze wspólnym emiterem, wspólną bazą i wspólnym kolektorem. Wzmocnienie prądowe i napięciowe w trzech podstawowych układach. Ich oporności wejściowa i wyjściowa. Tablica porównawcza charakterystycznych cech układów tranzystorowych. - Dwa listy - Problemy dopasowania (82)
Źródło i odbiornik. Siła elektromotoryczna i oporność wewnętrzna. Napięcie na zaciskach. Sterowanie napięciowe. Sterowanie prądowe. Warunki optymalnego przenoszenia energii. Dopasowanie impedancji. Zastosowanie transformatorów. Przekładnia optymalna. - Pogawędka dziesiąta - Różne rodzaje sprzężeń (86)
Układy podstawowe z tranzystorami typu n-p-n. Zalety i wady sprzężenia transformatorowego. Regulacja głośności. Sprzężenie oporowo-pojemnościowe. Wartość kondensatora sprzęgającego. Układ ze sprzężeniem bezpośrednim. Wzmacniacz prądu stałego. Układ o symetrii dopełniającej. Tranzystory w układzie kaskadowym. - Pogawędka jedenasta - Ekonomia i moc (95)
Ustalenie punktu pracy. Układ wzmacniacza z ruchomym punktem pracy. Układ przeciwsobny (push-pull) wzmacniacza w klasie B. Zmiana fazy przez transformator. Inwerter (odwracacz fazy). Wtórnik tranzystorowy. Układ przeciwsobny (push-pull) o symetrii dopełniającej. Schemat praktyczny stopnia końcowego. - Pogawędka dwunasta - W dziedzinie wielkiej częstotliwości (103)
Częstotliwość graniczna. Sprzężenie przez obwody rezonansowe. Tłumienie. Stopnie wzmocnienia wielkiej i pośredniej częstotliwości. Pojemność kolektor-baza. Układ neutralizacyjny. Automatyczna regulacja wzmocnienia. Zmiany pojemności i oporności wewnętrznej. Wzmocniona ARW. - Pogawędka trzynasta - Od wielkiej przez pośrednią, do małej częstotliwości (110)
Detekcja diodowa. Próg czułości detektora. Układy praktyczne. Detekcja za pomocą tranzystora. Detektor reakcyjny. Układy generatorów. Przemiana częstotliwości bez i przy zastosowaniu odrębnego generatora. - Pogawędka czternasta - Wagony i pociągi (116)
Kompletny schemat odbiornika radiowego. Antena ferrytowa. Różne zastosowania tranzystorów. Przetwornica prądu stałego. Przyszłość tranzystorów.
